13 października 2016 r.
Dr hab. Marcin Szwed, dr hab. Katarzyna Starowicz-Bubak oraz prof. dr hab. Mikołaj Bojańczyk to laureaci Nagrody Narodowego Centrum Nauki 2016. Każdy z naukowców otrzyma 50 tysięcy złotych za osiągnięcia w zakresie badań podstawowych.
Nagroda NCN została ustanowiona w celu wspierania młodych badaczy: laureatem może zostać uczony do 40. roku życia. Wyróżnienia są przyznawane za wybitne osiągnięcia w ramach badań podstawowych, czyli prac eksperymentalnych i teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne. W konkursie uwzględniano projekty prowadzone w polskich jednostkach naukowych i udokumentowane publikacjami, również afiliowanymi w Polsce.
Wyróżnienie w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce otrzymał dr hab. Marcin Szwed z Instytutu Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego za prowadzone na dużą skalę badania nad plastycznością mózgu u osób z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Zespołowi, którym kieruje laureat, udało się przełamać utrwalone w nauce tezy o podziale mózgu na osobne części zmysłowe. Fundatorem nagrody jest Grupa Azoty S.A.
– Jestem wdzięczny NCN za to, że przyznało mi „naukowe Nike”, bo utwierdza mnie to w przekonaniu, że można wrócić do Polski i robić tu fajną naukę – mówi dr hab. Szwed. – Ta nagroda to też docenienie zespołu fantastycznych ludzi, z którymi mam przyjemność pracować.
Laureatką Nagrody NCN 2016 w obszarze nauk o życiu została dr hab. Katarzyna Starowicz-Bubak z Instytutu Farmakologii PAN. Do jej osiągnięć należy określenie roli układu endokanabinoidowego w rozwoju i terapii bólu przewlekłego oraz opracowanie nowego podejścia farmakologicznego w leczeniu bólu związanego z osteoartozą. Wyróżnienie ufundowały firmy Biprostal S.A. i Koksoprojekt BIS Sp. z o.o.
- Przyznana Nagroda potwierdza wagę prowadzonych przeze mnie badań, które dotyczą skutecznego leczenia bólu. Jest zwieńczeniem moich dotychczasowych osiągnięć w tym temacie, ale także motywacją do dalszej pracy, aby przyczynić się do zwiększenia skuteczności postępowania przeciwbólowego u pacjentów z zespołami bólu przewlekłego – komentuje dr hab. Starowicz-Bubak.
Trzecim laureatem Nagrody NCN 2016, wyróżnionym w obszarze nauk ścisłych i technicznych, jest prof. dr hab. Mikołaj Bojańczyk z Instytutu Informatyki UW. Kapituła Nagrody NCN doceniła jego badania w zakresie informatyki teoretycznej, teorii automatów i logiki. W swoich najważniejszych pracach profesor porównywał siłę obliczeniową różnych modeli obliczeń, m.in. wariantów automatów na drzewach lub formalizmów logicznych interpretowanych w strukturach drzewiastych. Fundatorem wyróżnienia jest EDF Polska S.A.
- Czuję się zaszczycony Nagrodą NCN. Traktuję ją jako wyraz uznania dla szerszego środowiska pracującego w Polsce nad podstawami informatyki. W moim odczuciu dziedzina ta jest jedną z mocnych stron polskiej nauki, a nasi naukowcy w niej pracujący mogą śmiało próbować współpracy i współzawodnictwa z najlepszymi ośrodkami na świecie – ocenia profesor Bojańczyk.
Nagroda NCN jest przyznawana przez kapitułę konkursową złożoną z przedstawicieli Rady NCN, dyrektora Centrum i fundatorów Nagrody. Trójka zwycięzców została wyłoniona spośród 49 kandydatur nadesłanych przez wybitnych naukowców. Każdy z uprawnionych mógł wskazać tylko jednego naukowca. Niektórzy badacze nominowani byli przez kilka osób równocześnie.
Uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2016 odbyła się 12 października w Galerii Sztuki Polskiej XIX w. w krakowskich Sukiennicach. Pamiątkowe statuetki wręczyli przedstawiciele fundatorów. Galę poprowadziła Grażyna Torbicka, a uroczystość uświetnił koncert akordeonistki Weroniki Sury.
Narodowe Centrum Nauki jest agencją wykonawczą powołaną do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych, czyli prac eksperymentalnych lub teoretycznych podejmowanych przede wszystkim w celu zdobycia nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów, bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne.
